α προγράμματα για την εξοικονόμηση ενέργειας καθυστερούν να προκηρυχθούν, τα κονδύλια έχουν παγώσει ενώ η Ελλάδα κινδυνεύει να πληρώσει χιλιάδες ευρώ πρόστιμο ακόμη και αναδρομικά για την εκκρεμότητα σχετικά με τον «Καθορισμό των βέλτιστων από πλευράς κόστους επιπέδων ελάχιστων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης κτιρίων και δομικών στοιχείων».
Τα προγράμματα για την ενεργειακή απόδοση όπως είναι το Εξοικονομώ ΙΙ για τις οικίες αλλά και τα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης δημόσιων και δημοτικών κτιρίων και βιομηχανιών έχουν παγώσει και μαζί τους έχει παγώσει ένας ολόκληρος κλάδος της αγοράς.
Η βασική αιτία που τα προγράμματα δεν «ξεκολλούν» βρίσκεται σε ένα «γαϊτανάκι» καθυστερήσεων στο οποίο εμπλέκεται ο ΚΕΝΑΚ (Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων) ο οποίος ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί και η μη ύπαρξή του δεν επιτρέπει να αποδεσμευθούν χρήματα για ενεργειακή αναβάθμιση, οι μελέτες βέλτιστου κόστους τις οποίες το αρμόδιο υπουργείο ισχυρίζεται ότι έχει αποστείλει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και οι προδιαγραφές nZEB (κτίριο ελάχιστης ενεργειακής κατανάλωσης).
Ως προς τον ΚΕΝΑΚ, η ιστορία έχει ως εξής: Με την οδηγία 91/2002 προβλεπόταν η θεσμοθέτηση ΚΕΝΑΚ η οποία και έγινε με 8 χρόνια καθυστέρηση, το 2010. Με άλλη Ευρωπαϊκή Οδηγία Αναδιατύπωσης για την Ενεργειακή Απόδοση Κτιρίων (31/2010/ΕΕ) επιβάλλεται η αναθεώρηση του ΚΕΝΑΚ σύμφωνα με τον Κανονισμό 244/2012, κάτι το οποίο η Ελλάδα δεν έχει να κάνει ακόμη. Σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr το υπουργείο Περιβάλλοντος επεξεργάζεται τα τεχνικά κείμενα, κάτι που θα διαρκέσει τουλάχιστον έναν μήνα ενώ κατόπιν το υπουργείο θα αναρτήσει τις οδηγίες για διαβούλευση προκειμένου να προκύψει ο αναθεωρημένος ΚΕΝΑΚ ο οποίος θα πρέπει να περάσει από τη Βουλή προκειμένου να γίνει νόμος του Κράτους. Η διαδικασία αυτή δεν αναμένεται να ολοκληρωθεί πριν από το φθινόπωρο ενώ ακόμη και αν προκηρυσσόταν το πρόγραμμα τότε π.χ το Σεπτέμβριο, θα απαιτούνταν τουλάχιστον 2-3 μήνες για να αρχίσει να κινείται η διαδικασία (και η αγορά). Με βάσει αυτά τα δεδομένα και αν δεν επισπευσθούν οι διαδικασίες το πρόγραμμα πάει για αρχές του 2018.
Μια άλλη εκκρεμότητα είναι οι μελέτες βέλτιστου κόστους όπου η Ελλάδα είναι η μόνη που δεν έχει αναρτηθεί στον σχετικό πίνακα της ΕΕ παρά το γεγονός ότι έχει στείλει τα σχετικά κείμενα (οι υπόλοιπες χώρες το έχουν κάνει από το 2015). Αυτά πρέπει να ελεγχθούν και σε περίπτωση που δεν διαπιστωθούν παρατυπίες θα αναρτηθούν μαζί με των υπόλοιπων ευρωπαϊκών κρατών. Σε αντίθετη περίπτωση και λόγω της ήδη μεγάλης καθυστέρησης που έχει σημειωθεί στον τομέα αυτό, η Ελλάδα κινδυνεύει να πληρώνει πρόστιμο περίπου 30.000 ευρώ ημερησίως καθώς το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει καταδικάσει την Ελλάδα για το θέμα αυτό αλλά το πρόστιμο δεν έχει καταχωρηθεί ακόμη στα οφειλόμενα της χώρας. Η Ελλάδα έχει λάβει τρίμηνη προθεσμία συμμόρφωσης (από τις 2 Μαρτίου του 2017) κάτι που σημαίνει ότι τυπικά αρχές Ιουνίου, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης μπορεί να γίνουν απαιτητά τα ποσά αυτά ακόμη και αναδρομικά.
H τρίτη εκκρεμότητα αποτελεί θα έλεγε κανείς «συνέχεια» του ΚΕΝΑΚ και αφορά στα κτίρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας (nZEB) με τα οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί δυναμικά την εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια, τον μεγαλύτερο καταναλωτή τελικής ενέργειας στην Ευρώπη.
Σκοπός είναι η κάλυψη, μεταξύ άλλων, των στόχων του 20% μείωση της κατανάλωσης ενέργειας έως το 2020, και 27% έως το 2030, αντίστοιχα. Ουσιαστικά μετά τον ΚΕΝΑΚ, πρέπει να οριστούν προδιαγραφές για το κτίριο σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης προκειμένου να υπάρχει μια βάσει πάνω στην οποία θα γίνονται οι μελέτες των μηχανικών.
Σαφώς και αν δεν υπάρχει ΚΕΝΑΚ δεν μπορούν να αποδεσμευτούν χρήματα γιατί δεν θα υπάρχει κάποια βάση για τις επεμβάσεις. Η κατάσταση περιπλέκεται ακόμη περισσότερο αν αναλογιστεί κανείς ότι αναμένεται και νέα οδηγία αναθεώρησης του ΚΕΝΑΚ μέσα στο δεύτερο εξάμηνο του 2017 (για την οποία βέβαια θα προβλέπεται και μια περίοδος συμμόρφωσης).