Ακαθάριστα οικόπεδα: Οδηγός επιβίωσης για να γλυτώσετε τα πρόστιμα

 

Μετά τη σύσταση του «Μητρώου Τήρησης Μέτρων Προληπτικής Πυροπροστασίας Ιδιοκτησιών», οι ιδιοκτήτες καλούνται για πρώτη φορά φέτος να δηλώσουν υποχρεωτικά τον καθαρισμό των οικοπέδων τους και όσοι δεν το κάνουν, θα κληθούν να πληρώσουν τσουχτερά πρόστιμα.

Υποχρέωση να εφαρμόσουν το νέο κανονισμό πυροπροστασίας έχουν ιδιοκτήτες που τα ακίνητά τους βρίσκονται εντός ή κοντά σε δασικές εκτάσεις ενώ θα πρέπει να καθαρίζουν και να συντηρούν αδόμητα οικόπεδα που έχουν μέσα στον αστικό ιστό.

Δόθηκε μάλιστα και διπλή παράταση για τον καθαρισμό και δήλωση στη σχετική πλατφόρμα: Έως τις 30 Ιουνίου για τα ακαθάριστα οικόπεδα και ως τις 21 Ιουνίου για τα ακίνητα κοντά σε δάση.

Το Εθνικό Μητρώο Τήρησης Μέτρων Προληπτικής Πυροπροστασίας Ιδιοκτησιών έχει στόχο να καταγραφούν οι υποχρεώσεις των πολιτών κατά την αντιπυρική περίοδο και την τήρηση των μέτρων προληπτικής πυροπροστασίας.

Το σκεπτικό πίσω από την σύσταση του μητρώου ήταν να διενεργηθούν «έξυπνοι» έλεγχοι, καθώς και να συνειδητοποιήσουν οι πολίτες την ανάγκη και την υποχρεωτικότητα του καθαρισμού των οικοπέδων τους κάθε χρόνο ως μέτρο πρόληψης για την αντιπυρική περίοδο.

Για το λόγο αυτό δημιουργήθηκε από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ειδική ψηφιακή πλατφόρμα με τον τίτλο «Ακαθάριστα Οικόπεδα» στην ηλεκτρονική διεύθυνση akatharista.apps.gov.gr.

Παρότι η καταληκτική ημερομηνία δήλωσης καθαρισμού των οικοπέδων ήταν κατ’ εξαίρεση για τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του μητρώου η 31η Μαΐου, το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας αποφάσισε την παράτασή της έως τις 30 Ιουνίου.

Την ίδια ώρα οι καθαρισμοί των οικοπέδων και των ακάλυπτων χώρων θα έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί έως τις 30 Απριλίου, ενώ η πλατφόρμα διατέθηκε στο κοινό αυτή την εβδομάδα, γεγονός που έχει φέρει τους ιδιοκτήτες των οικοπέδων αντιμέτωπους με πολλές δυσκολίες και καθυστερήσεις.

Παράλληλα, οι ιδιοκτήτες αντιδρούν και στα τσουχτερά πρόστιμα που έχουν οριστεί σε περίπτωση μη συμμόρφωσης και τα οποία ανέρχονται σε 1.000 έως 54.000 ευρώ, ενώ απειλούνται και με φυλάκιση δύο χρόνων.

Σύμφωνα με την υπ’ αριθ. 20/2024 Πυροσβεστική Διάταξη «Καθορισμός προληπτικών μέτρων πυροπροστασίας οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται σε περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων, εντός ορίων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, σε εκτάσεις που βρίσκονται εντός ακτίνας 100 μ. από τα όρια των ανωτέρω περιοχών, καθώς και σε εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα» η οποία εκδόθηκε στις αρχές Μαΐου, καθορίζεται η υποχρέωση των ιδιοκτητών, νομών, επικαρπωτών, μισθωτών ή υπομισθωτών οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται σε:

• περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων,
• περιοχές εντός ορίων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο,
• εκτάσεις που βρίσκονται εντός ακτίνας 100 μ. από τα όρια των ανωτέρω περ.(α) και (β), κατόπιν ενημέρωσης της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας κα
  εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα, για τις εκτάσεις που δεν υπάγονται στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, σύμφωνα με τον δασικό χάρτη της περιοχής και κατόπιν ενημέρωσης της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας,
  για τον καθαρισμό των παραπάνω χώρων κατά το χρονικό διάστημα από την 1η μέχρι την 30η Απριλίου εκάστου έτους και τη συντήρησή τους καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, ήτοι από 1η Μαΐου έως 31 Οκτωβρίου, για την αποτροπή κινδύνου πρόκλησης πυρκαγιάς ή ταχείας επέκτασής της.

Από την υποχρέωση αυτή εξαιρούνται οι διαμορφωμένοι, συντηρημένοι κήποι ή φυτευμένες επιφάνειες ακάλυπτων χώρων κτιρίων, πολυκατοικιών, κ.α. των περιοχών και εκτάσεων που αναφέρονται παραπάνω.

Ακαθάριστα οικόπεδα: Δώδεκα κρίσιμες ερωταπαντήσεις για να γλυτώσετε το πρόστιμο

Η εφημερίδα Real News, μέσα από δώδεκα ερωταπαντήσεις, παρουσιάζει έναν αναλυτικό οδηγό με όσα πρέπει να γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες για την απόφαση που επιβάλλει τον καθαρισμό των οικοπέδων.

1. Τι προβλέπει ο κανονισμός;Ως «καθαρισμός» ορίζεται λεπτομερώς η απομάκρυνση σπασμένων δέντρων και κλαδιών,, ξερών χόρτων, φύλλων κ.ά., καθώς και των κλαδιών που βρίσκονται σε άμεση επαφή με κτίσμα. Επιπλέον, περιλαμβάνεται η απομάκρυνση της φυτικής ύλης που βρίσκεται στην επιφάνεια του εδάφους, όπως το φυλλόστρωμα και τα ξερά χόρτα και κλαδιά.

   Ακόμη, εντάσσονται μεταξύ άλλων η απομάκρυνση τυχόν άλλων εγκαταλελειμμένων καυστών, αναφλέξιμων ή εκρήξιμων υλικών ή αντικειμένων καθώς και εύφλεκτων απορριμμάτων, αλλά και η συλλογή και απομάκρυνση όλων των υπολειμμάτων καθαρισμού.

2. Ποια οικόπεδα αφορά η απόφαση για τον καθαρισμό τους;Σύμφωνα με το ΦΕΚ, η απόφαση αφορά οικοπεδικούς και λοιπούς ακάλυπτους χώρους που βρίσκονται σε περιοχές εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων, εντός ορίων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, σε εκτάσεις που βρίσκονται εκτός ακτίνας 100 μέτρων από τα όρια των ανωτέρω περιοχών, καθώς και σε εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα.
3. Μέχρι πότε πρέπει να δηλωθεί στην ψηφιακή πλατφόρμα ο καθαρισμός τους;Η καταληκτική ημερομηνία υποβολής υπεύθυνης δήλωσης παρατάθηκε έως την 30ή Ιουνίου 2024.
4. Πότε επιβάλλονται πρόστιμα;Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, επιβάλλεται πρόστιμο από τον οικείο Δήμο. το πρόστιμο θα είναι 50 λεπτά του ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, με ελάχιστο ποσό τα 200 ευρώ, αλλά και η δαπάνη του αυτεπάγγελτου καθαρισμού του χώρου και απομάκρυνσης των υλικών.
5. Ποιες περιπτώσεις εξαιρούνται από τα πρόστιμα;Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας από το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, υπάρχουν περιπτώσεις που θα πρέπει να εξετάζονται μεμονωμένα. «Για παράδειγμα, αν υπάρχουν περιπτώσεις που προέρχονται από κληρονομικές εκκρεμότητες, σαφώς δεν θα υπάρξουν τα προβλεπόμενα πρόστιμα. Αυτό θα πρέπει να ξεκαθαρισθεί σύντομα», αναφέρουν οι πηγές, τονίζοντας πάντως ότι ο νόμος θα τηρηθεί κατά γράμμα.
6. Ποιος πραγματοποιεί τους ελέγχους;«Οι έλεγχοι γίνονται κυρίως από τους Δήμους, την Αστυνομία και την Πυροσβεστική. Ακόμη, θα υπάρξουν και “έξυπνοι” έλεγχοι, όπου μέσω δορυφόρων θα διαπιστώνεται αν όντως τα οικόπεδα, στις συντεταγμένες που έχουν δοθεί, έχουν καθαριστεί», σύμφωνα με πηγές του αρμόδιου Υπουργείου.
7. Πόσες δηλώσεις έχουν υποβληθεί στην πλατφόρμα;Μέχρι την Πέμπτη 30 Μαΐου, είχαν υποβληθεί 43.714 δηλώσεις στην πλατφόρμα Εθνικού Μητρώου Τήρησης Μέτρων Προληπτικής Πυροπροστασίας Ιδιοκτησιών που έχει συσταθεί από το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
8. Τι ισχύει για τις δασικές περιοχές;Σε ό,τι αφορά τα ακίνητα πλησίον ή εντός δασών, δασικών εκτάσεων και αλσών, οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να απευθυνθούν σε εξουσιοδοτημένους τεχνικούς επιστήμονες. Οι τελευταίοι θα είναι εκείνοι που θα κρίνουν αν οι ιδιοκτήτες υποχρεούνται να υποβάλλουν την αίτηση και αν θα προχωρήσουν στις απαραίτητες ενέργειες.
9. Ποια είναι τα «αγκάθια» για τις δασικές περιοχές;Η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη, διότι απαιτείται χρόνος αλλά και χρήμα για τη διευθέτηση των υποχρεώσεων των ιδιοκτητών. «Το σύστημα αδυνατεί να εντοπίσει τα οικόπεδα, είτε τα κλικάρεις στον χάρτη, είτε αναφέρεις το ΚΑΕΚ τους», σημειώνει ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), Στράτος Παραδιάς.
10. Πώς γίνεται, βήμα – βήμα, η δήλωση στο gov.gr;Για να εισάγετε μία δήλωση καθαρισμού του οικοπέδου σας επιλέγετε Υποβολή Δήλωσης.

    Στην εισαγωγή δήλωσης επιλέγεται αρχικά αν είστε α) ιδιοκτήτης ή β) επικαρπωτής / μισθωτής / υπομισθωτής.

    Στη συνέχεια, εάν το οικόπεδο διαθέτει ΚΑΕΚ που βρίσκεται σε ανάρτηση, τότε εισάγετε τον ΚΑΕΚ και πατάτε Αναζήτηση.

    Για την εύρεση του ΚΑΕΚ μπορείτε να συνδεθείτε στην ψηφιακή υπηρεσία του Ελληνικού Κτηματολογίου.

    Αν ο ΚΑΕΚ είναι έγκυρος, η ψηφιακή υπηρεσία θα συμπληρώσει αυτόματα τα στοιχεία του οικοπέδου.

    Διαφορετικά, εάν το οικόπεδο βρίσκεται σε περιοχή που το Κτηματολόγιο δεν βρίσκεται σε λειτουργία (δηλαδή η κτηματογράφηση βρίσκεται σε εξέλιξη ή είναι υπό ανάρτηση), τότε επιλέγετε Συντεταγμένες (πρότυπο ΕΓΣΑ’87). .

    Εάν το οικόπεδο βρίσκεται σε περιοχή που το Κτηματολόγιο δεν βρίσκεται σε λειτουργία (δηλαδή η κτηματογράφηση βρίσκεται σε εξέλιξη ή είναι υπό ανάρτηση), μπορείτε να εισάγετε τις συντεταγμένες, Χ και Υ (πρότυπο ΕΓΣΑ’87) ενός σημείου σύμφωνα με τις οδηγίες που μπορείτε να βρείτε εδώ. Στη συνέχεια πατάτε Αναζήτηση.

    Θα σας εμφανιστεί το παρακάτω ενημερωτικό μήνυμα:

    «Οι συντεταγμένες που εισάγατε ανήκουν σε οικόπεδο που δεν έχει ακόμα καταχωρηθεί στο Ελληνικό Κτηματολόγιο».

    Το μήνυμα αυτό είναι απλά ενημερωτικό και σημαίνει ότι τα υπόλοιπα στοιχεία του οικοπέδου (Νομός, Δήμος κλπ.) δεν μπορούν να συμπληρωθούν αυτόματα από το Ελληνικό Κτηματολόγιο και για αυτό θα πρέπει να τα συμπληρώσετε εσείς.

    Στο επόμενο βήμα, Στοιχεία Δηλούντος, συμπληρώνονται αυτόματα τα στοιχεία σας. Σε περίπτωση που κάποια από τα στοιχεία λείπουν μπορείτε να τα εισάγετε.

    Στο επόμενο, 3ο βήμα, δηλώνετε τις ενέργειες πυρασφάλειας που έχετε εκτελέσει.

    Θα πρέπει να συμπληρώσετε όλες τις ενέργειες πυρασφάλειας επιλέγοντας «Ναο» ή «Όχι / Δεν απαιτείται». Επίσης θα πρέπει να συναινέσετε στο κείμενο «Δηλώνω υπεύθυνα ότι προέβην…» καθώς η υποβολή επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης.

    Τέλος επιλέξτε Υποβολή. Θα εμφανιστεί οθόνη επιτυχούς υποβολής με τον κωδικό της δήλωσης.

    Ταυτόχρονα με την επιτυχή υποβολή, η δήλωση αφού λάβει ηλεκτρονική σφραγίδα από τις υπηρεσίες του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης αποστέλλεται στη θυρίδα του πολίτη.

    Κάθε έτος επιτρέπεται η υποβολή μίας μόνο δήλωσης ανά οικόπεδο.

    Μπορείτε να προβάλετε τη δήλωσή σας.

    Στη σελίδα της Δήλωσης Καθαρισμού και στο πεδίο «Αρχείο Δήλωσης» μπορείτε να προβάλετε τη δήλωση σε μορφή PDF όπως ακριβώς είναι αποθηκευμένη στη θυρίδα του πολίτη.

11. Ποιες είναι οι συχνότερες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ιδιοκτήτες των οικοπέδων στην υποβολή της δήλωσης;Υπάρχει δυσκολία στη συμπλήρωση των στοιχείων της δήλωσης στην πλατφόρμα, η οποία αφορά τα οικόπεδα που είναι εκτός Κτηματολογίου, καθώς χρειάζεται μία επιπλέον διαδικασία για να βρεθούν οι συντεταγμένες. Στην περίπτωση που η κτηματογράφηση βρίσκεται σε εξέλιξη ή είναι υπό ανάρτηση, τότε δηλώνετε τις συντεταγμένες του ακινήτου. Αν το οικόπεδο βρίσκεται σε περιοχή όπου το Κτηματολόγιο δεν βρίσκεται σε λειτουργία, θα πρέπει και πάλι να εισάγετε τις συντεταγμένες «Χ» και «Υ».
12. Ποιες άλλες επιλογές περιλαμβάνει η πλατφόρμα;

Οι πολίτες μπορούν να υποβάλλουν αίτηση για τον καθαρισμό του οικοπέδου τους, δηλώνοντας αδυναμία καθαρισμού, καθώς και να προχωρήσουν σε καταγγελία για ακαθάριστα οικόπεδα

«Εξοικονομώ 2023»: Εντάσσεται το σύνολο των αιτήσεων που υποβλήθηκαν

 

Εντάσσονται στο «Εξοικονομώ 2023», ως καταρχήν επιλέξιμες, όλες οι αιτήσεις που υποβλήθηκαν στο συγκεκριμένο πρόγραμμα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Πρόκειται για 31.549 αιτήσεις, οι οποίες κατατέθηκαν έως και την 15η Νοεμβρίου του 2023 (καταληκτική ημερομηνία υποβολής ένταξης). Λόγω αυτού του υψηλού ενδιαφέροντος από πλευράς νοικοκυριών, αυξάνεται ο αρχικός προϋπολογισμός του προγράμματος σε 422.105.074 ευρώ (από 300.000.000 ευρώ). Ποσό, που καλύπτει το σύνολο των αιτήσεων που υποβλήθηκαν και εντάσσονται, αρχικά, σ’ αυτό.

Αξίζει να επισημανθεί πως στο πλαίσιο του «Εξοικονομώ 2023» λαμβάνεται ιδιαίτερη μέριμνα για τη στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών, τόσο με τη μορφή αυξημένου ποσοστού επιχορηγήσεων όσο και με την πρόβλεψη προϋπολογισμού αποκλειστικά γι’ αυτά.

Το «Εξοικονομώ 2023», το οποίο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, θέτει ως βασικό στόχο την προώθηση της εθνικής και ενωσιακής ενεργειακής πολιτικής για την εξοικονόμηση ενέργειας. Αυτό, συντελείται μέσω της αναβάθμισης της ενεργειακής κλάσης των νοικοκυριών, κατά τουλάχιστον 3 ενεργειακές κατηγορίες (πάνω από 30% εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας).

Aπαραίτητο το επικαιροποιημένο τοπογραφικό πριν από την αγοραπωλησία ή την έκδοση άδειας

 

Τον τελευταίο διάστημα μεγάλη ανασφάλεια επικρατεί σε υποψήφιους αγοραστές ακινήτων και επενδυτές, γιατί φοβούνται μήπως τα χρήματα που θα δώσουν για την αγορά ενός οικοπέδου – ακινήτου μπορεί να πάνε χαμένα

Είναι αλήθεια ότι, οι τελευταίοι πολεοδομικοί νόμοι που ψηφίζονται, τα ειδικά προεδρικά διατάγματα καθώς και η νομολογία του Συμβουλίου Επικρατείας, δημιουργούν πολλές ανατροπές στους όρους δόμησης εντός και εκτός σχεδίου πόλης. Το αποτέλεσμα είναι, να περιορίζεται το δικαίωμα της δόμησης, ακόμα και να καταργείται, χωρίς την υποχρέωση της πολιτείας για αποζημίωση.

Επίσης ανασφάλεια υπάρχει και στους μηχανικούς, που έχουν την ευθύνη να βεβαιώσουν αν ένα οικόπεδο ή αγροτεμάχιο είναι άρτιο και οικοδομήσιμο, διότι δεν υπάρχει κωδικοποίηση της πολεοδομικής νομοθεσίας καθώς επίσης δεν υπάρχει κι ένας ψηφιακός χάρτης που να συμπεριλαμβάνει τις θεσμοθετημένες πολεοδομικές διατάξεις και γραμμές όπως: αιγιαλοί και παραλίες, αρχαιολογικοί χώροι, αναγνωρισμένοι κοινόχρηστοι χώροι, δασικές εκτάσεις, τροποποιήσεις σχεδίου πόλης, Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο κ.ά.

Έτσι ένας πολίτης μπορεί να αγόρασε για παράδειγμα ένα ακίνητο πριν δύο χρόνια ως άρτιο και οικοδομήσιμο και σήμερα να μην μπορεί να εκδόσει οικοδομική άδεια, ή άδεια λειτουργίας γιατί άλλαξαν οι όροι δόμησης ή οι επιτρεπόμενες χρήσεις γης στην περιοχή.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η ξαφνική κατάργηση των παρεκκλίσεων εκτός σχεδίου με την οποία δεν κτίζονται πλέον γήπεδα κάτω των 4 στρεμμάτων καθώς και η κατάργηση της δόμησης σε γήπεδα άνω των 4 στρεμμάτων χωρίς «πρόσωπο» σε πολεοδομικά αναγνωρισμένη κοινόχρηστη οδό.

Κι όλα αυτά συμβαίνουν γιατί, ως χώρα ακόμα δεν έχουμε έναν ολοκληρωμένο πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό.

Επομένως δεν αρκεί να έχουμε το τοπογραφικά διαγράμματα με τις συντεταγμένες σε ΕΓΣΑ, αλλά θα πρέπει να είναι και επικαιροποιημένοπριν από την σύνταξη οποιασδήποτε νέας αγοραπωλησίας ή έκδοση άδειας.

Η επικαιροποίηση του Τοπογραφικού δεν αφορά στην αλλαγή την ημερομηνίας σύνταξης του σχεδίου με πρόσφατη, αλλά στον έλεγχο της αποτύπωσης του ακινήτου και παράλληλα στον έλεγχο των όρων δόμησης, ώστε αν έχει γίνει τυχόν κάποια μεταβολή, να καταγραφεί και να ενημερωθεί το τοπογραφικό διάγραμμα.

• Τι πρέπει να κάνετε;

Θα πρέπει να απευθυνθείτε σε αρμόδιο μηχανικό, προκειμένου να επικαιροποιήσει το τοπογραφικό κάνοντας νέα αυτοψία και πολεοδομική έρευνα και να βεβαιώσει του ισχύοντες όρους δόμησης.

• Τί εξετάζουμε στα οικόπεδα εντός σχεδίου;
• Αν συνορεύει με οικόπεδο μη άρτιο και οικοδομήσιμο. Δεν μπορεί να εκδοθεί Οικοδομική Άδεια σε οικόπεδο άρτιο και οικοδομήσιμο, εάν συνορεύει με μη άρτιο και οικοδομήσιμο οικόπεδο, το οποίο θα πρέπει να τακτοποιηθεί, ώστε η μελλοντική δόμηση να μην παρεμποδίσει ή δυσχεράνει με οποιονδήποτε τρόπο την τακτοποίηση του γειτονικού οικοπέδου.
• Να επιτρέπεται από τις χρήσεις γης, η συγκεκριμένη δραστηριότητα στο οικοδομικό τετράγωνο. Μάλιστα επειδή το πολεοδομικό σχέδιο μπορεί να έχει τροποποιηθεί, εξετάζουμε τι επιτρέπεται να γίνει σήμερα. Ακόμα κι αν το κτίριο προϋπάρχει, η μεταβολή της χρήσης του από κατοικία για παράδειγμα σε αρτοποιείο, θα πρέπει να επιτρέπεται από το υφιστάμενο σχέδιο πόλης.
• Αν έχει γίνει αναθεώρηση σχεδίου και έχει επιβληθεί Πρασιά ή Στοά.
• Αν θεσμοθετήθηκε στον Δήμο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο/ΣΧΟΟΑΠ και έχει μειωθεί ο Συντελεστής Δόμησης, λόγω της θεσμοθέτησης Μέσου Συντελεστή Δόμησης.
• Να έχει χαρακτηρισθεί το κτίσμα διατηρητέο και να μην μπορεί να αξιοποιήσει τον υπόλοιπο συντελεστή δόμησης που δικαιούται το οικόπεδο.
• Να βρίσκεται εντός οικισμού κάτω των 2000 κατοίκων και ο δρόμος που έχει πρόσωπο να έχει πλάτος κάτω από 4 μέτρα.
• Σε περίπτωση που το ακίνητο βρίσκεται εντός περιοχής που ισχύει Πράξη Εφαρμογής μπορείνα απαιτείται να γίνει διόρθωση γιατί έχουν εμφιλοχωρήσει λάθη στους πίνακες (π.χ. όνομα ιδιοκτήτη, λάθος εμβαδό κλπ).

• Τί εξετάζουμε στα γήπεδα εκτός σχεδίου;
• Αν θεσμοθετήθηκε Χωροταξικό ή Πολεοδομικό Σχέδιο στην Περιοχή (Περιφερειακό Χωροταξικό ή Γενικό Πολεοδομικό, ΣΧΟΟΑΠ ή Τοπικό Χωροταξικό Σχέδιο). Μπορεί να καταργήθηκαν οι παρεκκλίσεις ή να αυξήθηκαν τα όρια αρτιότητας ή να μειώθηκε ο Συντελεστής Δόμησης.
• Εάν γειτνιάζει με αρχαιολογικούς χώρους ή βρίσκεται σε ζώνη προστασίας όπου απαγορεύεται η δόμηση.
• Εάν γειτνιάζει με ρέμα που δεν έχει οριοθετηθεί, γιατί θα απαιτηθεί η οριοθέτησή του. Προσοχή! γιατί η δόμηση οποιασδήποτε κατασκευής πλησίον ρέματος επιτρέπεται σε απόσταση τουλάχιστον 20 μέτρων.
• Εάν γειτνιάζει με αιγιαλό και παραλία, που δεν έχουν καθοριστεί οι οριογραμμές του και κατά την οικοδόμηση θα πρέπει να «τραβηχθεί» πίσω η οικοδομή τουλάχιστον 30 μέτρα για κατοικία και 50 μέτρα για ξενοδοχείο.
• Εάν βρίσκεται σε ζώνη οικιστικού ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.) και έχουν καθοριστεί αυξημένα όρια αρτιότητας, μειωμένη δόμηση ή υπάρχουν περιορισμοί στις επιτρεπόμενες χρήσεις.
• Εάν βρίσκεται σε γη υψηλής παραγωγικότητας, όπου απαγορεύεται η άσκηση οποιασδήποτε άλλης δραστηριότητας, εκτός από τη γεωργική εκμετάλλευση και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από σταθμούς Α.Π.Ε.
• Εάν βρίσκεται πλησίον κοιμητηρίου (Νεκροταφείο), γιατί απαγορεύεται η ανέγερση οικοδομών σε απόσταση μικρότερη των 100 μέτρων.
• Εάν βρίσκεται πλησίον σε κολώνες της ΔΕΗ, ή βάσης ραδιοφωνικών ιστών, ή κεραίας κινητής τηλεφωνίας, για λόγους ασφαλούς έκθεσης σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία.
• Εάν βρίσκεται σε περιοχή NATURA (περιοχές διατήρησης των φυσικών οικοτόπων και της άγριας χλωρίδας και πανίδας), γιατί μετά τον Μάρτιο του 2011, απαιτούνται 10 στρέμματα.
• Εάν βρίσκεται σε περιοχή RAMSAR (περιοχές κοντά σε υδροβιοτόπους, με μεγάλη οικολογική σημασία) ή άλλα δίκτυα προστασίας για την διατήρηση της βιοποικιλότητας ή Ζώνες Ειδικής Προστασίας.
• Εάν βρίσκεται σε περιοχή όπου έγινε κύρωση του δασικού χάρτη, και έχει χαρακτηριστεί ως δασική Έκταση.
• Εάν το γήπεδογειτνιάζει με Δασική Έκτασηθα πρέπει να τοποθετηθεί το κτίσμα σε απόσταση 15 μέτρων από τη Δασική Έκταση που θεωρείται δημόσια έκταση.

• Σε γήπεδο, που έχει πρόσωπο σε Εθνικό ή Επαρχιακό ή Δημοτικό οδικό δίκτυο, θα πρέπει για την ασφάλεια της υπεραστικής συγκοινωνίας, να τοποθετηθεί το κτίσμα σε απόσταση από τον άξονα του δρόμου από 15 έως 60 μέτρα, ανάλογα με τον χαρακτηρισμό της οδού.
• Σε γήπεδο, που διέρχεται αγωγός ΔΕΗ, συστήνεται αναγκαστική δουλεία, η οποία έχει πλάτος 40μ, 50μ και 100μ αναλόγως της τάσης του ρεύματος, για την οποία ισχύουν όροι δόμησης κυρίως στο ύψος των κτιρίων, που καθορίζονται από την ΔΕΗ.
• Σε γήπεδο, που διέρχεται αγωγός (φυσικού αερίου, ύδρευσης, αποχέτευσης και καυσίμων), απαγορεύεται η δόμηση σε ζώνη πλάτους ανάλογα με τον αγωγό.
• Σε γήπεδο, που βρίσκεται σε κορυφογραμμή, το ανώτατο υψόμετρο του κτίσματος απαγορεύεται να υπερβαίνει την κορυφογραμμή.

• Ποιοι άλλοι φορείς γνωμοδοτούν ή μπορεί να επιβάλλουν όρους δόμησης σε ένα ακίνητο;

Επιπλέον όρους για την οικοδόμηση του οικοπέδου ανάλογα με την χρήση, μπορούν να τεθούν και από τους παρακάτω φορείς.

• Από το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής για κατοικία και γραφεία – καταστήματα.
• Από την Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης της οικείας Περιφερειακής Ενότητας, για τα γεωργο/πτηνοτροφικά κτίρια
• Από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας για τα βιομηχανικά/βιοτεχνικά κτίρια Από το Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο για τις εμπορικές αποθήκες
• Από τον ΕΟΤ για τις τουριστικές εγκαταστάσεις
• Από το Υπουργείο Παιδείας για τα εκπαιδευτήρια
• Από την υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, σχετικά με το ύψος των κτιρίων σε περιοχές που γειτνιάζουν των ιδεατών γραμμών των διαδρόμων προσγείωσης των αεροδρομίων.
• Η Δ.Ε.Η. σχετικά με τη δόμηση ή το ύψος των κτιρίων σε αγροτεμάχια τα οποία βρίσκονται εντός της δουλείας διέλευσης των γραμμών μεταφοράς ρεύματος υψηλής τάσης.
• Το Υπουργείο Πολιτισμού για ακίνητα που βρίσκονται εντός αρχαιολογικών χώρων
• Το ΥπουργείοΠολιτισμού για ακίνητα που βρίσκονται πλησίον ιστορικών κτιρίων – μνημείων – έργων τέχνης κλπ.
• Το Υπουργείο Περιβάλλοντος για ακίνητα που βρίσκονται σε παραθάλασσιες περιοχές, περιοχές φυσικού κάλους ή ιστορικούς τόπους.

Επιδότηση για ανακαίνιση κενών κατοικιών

 Επιδότηση που θα αγγίζει ως και το 40% των δαπανών μέχρι και 10.000 ευρώ που θα κάνουν για να ανακαινίσουν το κενό διαμέρισμά τους, θα έχουν την δυνατότητα να διεκδικήσουν χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων.

Το σχετικό πρόγραμμα βρίσκεται προ των πυλών και η πλατφόρμα υποβολής των αιτήσεων αναμένεται να ενεργοποιηθεί μέσα στις επόμενες ημέρες, το αργότερο τα πρώτα 24ωρα της νέας χρονιάς. Η αίτηση από τους ενδιαφερόμενους θα γίνει μέσω του gov.gr

Το εν λόγω πρόγραμμα της ΔΥΠΑ θα επιτρέψει σε ιδιοκτήτες ακινήτων να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση για να καλύψουν μέρος των εξόδων που απαιτούνται για την ανακαίνιση ενός κενού διαμερίσματος που έχουν στην κατοχή τους: Για να πάρουν αυτό το ποσό όμως απαραίτητη προϋπόθεση είναι να νοικιάσουν αμέσως μετά το ανακαινισμένο σπίτι με φθηνό μίσθωμα σε νέους.

Ποιοι είναι οι δικαιούχοι της επιδότησης

Συγκεκριμένα, μέσω του προγράμματος «Ανακαινίζω – Ενοικιάζω» επιδοτείται η επισκευή κατοικιών με σκοπό τη διάθεσή τους για εκμίσθωση και στο οποίο συμμετέχουν, μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης Δημόσιας Διοίκησης (ΕΨΠ-gov.gr), ιδιοκτήτες ή επικαρπωτές ακινήτων με χρήση κατοικίας για ένα (1) ακίνητό τους με χρήση κατοικίας, εφόσον:

• διαθέτουν την κυριότητα ή την επικαρπία του ακινήτου κατά ποσοστό που υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%),
• το ακίνητο έχει έκταση έως εκατό (100) τετραγωνικά μέτρα (τ.μ.) και βρίσκεται σε οικιστική περιοχή,
• έχουν ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο, πραγματικό ή τεκμαρτό, εισόδημα που δεν υπερβαίνει τις σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ και διαθέτουν ακίνητη περιουσία, της οποίας η συνολική αξία δεν υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων χιλιάδων (300.000,00) ευρώ,
• το ακίνητο δεν έχει δηλωθεί ως πρώτη κατοικία, δεν έχει δηλωθεί ως μισθωμένο και δηλώνεται ως κενό στο έντυπο Ε2 που συνοδεύει τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος των τριών (3) τελευταίων ετών, και
• οι δικαιούχοι δεν έχουν λάβει επιδότηση για πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας ή ανακαίνισης σε ακίνητο της ιδιοκτησίας τους τα τελευταία πέντε (5) έτη και δεν έχουν ενταχθεί σε προγράμματα επιδοτούμενης ενεργειακής εξοικονόμησης για οποιοδήποτε ακίνητό τους.

Τι επιδοτείται για την ανακαίνιση

Οι εντασσόμενοι στο πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» επιδοτούνται για την πραγματοποίηση δαπανών επισκευής και ανακαίνισης επί του ακινήτου τους, ύψους μέχρι δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ, που περιλαμβάνουν τα απαιτούμενα υλικά και τις εργασίες. Η επιδότηση ανέρχεται στο σαράντα τοις εκατό (40%) των πραγματοποιηθεισών δαπανών και χορηγείται υπό τις εξής προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά:

• τα σχετικά τιμολόγια εξοφλούνται ηλεκτρονικά,
• μετά την ανακαίνιση προχωρούν σε εκμίσθωση του ακινήτου με διάρκεια τριών (3) τουλάχιστον ετών.

Επιχείρηση -ενεργοποίηση κενών κατοικιών

Μέσω του προγράμματος Ανακαινίζω – Ενοικιάζω, ο στόχος είναι να μισθωθούν σε νέους έως 39 ετών κατοικίες που σήμερα μένουν εκτός αγοράς και αντιστοιχούν περίπου σε 25% του συνόλου στις μεγάλες πόλεις.

Μετά την εκτέλεση εργασιών επισκευής και ανακαίνισης κενών κατοικιών, θα γίνουν οι κατάλληλες διαδικασίες ώστε στη συνέχεια θα δοθούν για μίσθωση για διάρκεια τουλάχιστον 3 ετών σε νέους έως 39 ετών. Αυτή είναι μια πρώτη προσπάθεια να ανοίξουν τα 750.000 κλειστά σπίτια της χώρας.

Η Ελλάδα έχει ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά κενών κατοικιών στην Ευρώπη, σύμφωνα με το Ινστιτούτο για την Έρευνα και την Κοινωνική Αλλαγή Eteron, με το ποσοστό να κυμαίνεται περίπου στο 25% του συνόλου στην Αθήνα, στον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη.

Εξοικονομώ: Τα σχέδια της κυβέρνησης για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών το 2024

 Την ενεργοποίηση νέου προγράμματος «Εξοικονομώ» προωθεί από το 2024 η κυβέρνηση, σε συνδυασμό με ενισχυμένες φοροαπαλλαγές για όσους δεν εντάσσονται στο πρόγραμμα, στο πλαίσιο της επιτάχυνσης της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων. Το νέο πρόγραμμα θα προβλέπει ενισχυμένη επιδότηση για εγκατάσταση αντλιών θερμότητας μετά και την έγκριση του αναθεωρημένου Σχεδίου Ανάκαμψης, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι θα ισχύσει το σύστημα των βαθμοημερών θέρμανσης και ψύξης για τον υπολογισμό των ενεργειακών αναγκών και την επιδότηση των έργων ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων. Δηλαδή, θα εφαρμοστεί ο χάρτης βαθμοημερών θέρμανσης που εφαρμόζεται στην επιδότηση του πετρελαίου θέρμανσης και του ηλεκτρικού ρεύματος, ώστε κάθε γειτονιά της χώρας να έχει τους δικούς της συντελεστές επιδότησης στο «Εξοικονομώ». Ανάμεσα στις κατοικίες που θα αναβαθμιστούν, οι 2.500 θα αφορούν ευάλωτους οικιακούς καταναλωτές.

Το μοντέλο των «βαθμοημερών» λαμβάνει υπ’ όψιν τις μετεωρολογικές συνθήκες σε επίπεδο γειτονιάς (με βάση τον ταχυδρομικό κώδικα), ώστε η μεγαλύτερη στήριξη να παρέχεται σε καταναλωτές που έχουν και τις μεγαλύτερες ενεργειακές ανάγκες. Επίσης, και σε αυτή την περίπτωση, λαμβάνονται υπ’ όψιν κοινωνικά κριτήρια – και πιο συγκεκριμένα ο αριθμός των εξαρτώμενων τέκνων. Για παράδειγμα, ορεινές περιοχές θα λάβουν μεγαλύτερη ενίσχυση, αφού και οι ανάγκες τους είναι μεγαλύτερες. Οσον αφορά τις αντλίες θερμότητας, η απόφαση εντάσσεται στην υλοποίηση του στόχου που έχει θέσει η Ε.Ε. για εγκατάσταση περισσότερων από 60 εκατ. αντλιών έως το 2030, ώστε να μειωθεί κατά 40% η ζήτηση φυσικού αερίου για οικιακή κατανάλωση. Η εγκατάσταση αντλιών θερμότητας θα μπορούσε να παίξει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας, μειώνοντας παράλληλα τους λογαριασμούς των νοικοκυριών, αλλά και τις εισαγωγές φυσικού αερίου. Επιπλέον, οι εισαγωγές της Ευρώπης θα περιορίζονται κατά 60 δισ. ευρώ, ενώ οι λογαριασμοί επίσης θα μειώνονταν περίπου κατά 20%, καθώς, όπως σημειώνεται, οι αντλίες θερμότητας είναι κατά περίπου 30% πιο αποδοτικές από τους λέβητες αερίου. Υπολογίζεται πως η συνολική επένδυση των προγραμμάτων «Εξοικονομώ» θα συμβάλει στην εξοικονόμηση ενέργειας τουλάχιστον κατά 213 ktoe ετησίως. Στόχος είναι η ενεργειακή αναβάθμιση 11.500 κατοικιών εντός της επόμενης διετίας. Στα κονδύλια του νέου «Εξοικονομώ» θα διοχετευθούν και τα αδιάθετα υπόλοιπα από το πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για νέους», για το οποίο υποβλήθηκαν 6.679 αιτήσεις, προϋπολογισμού 88.029.982 ευρώ, έναντι διαθέσιμων κονδυλίων ύψους 300 εκατ. ευρώ.

Όριο τα 16.000 ευρώ

Εναλλακτικά, το «όπλο» που επιστρατεύεται στην προσπάθεια αναβάθμισης του κτιριακού τομέα είναι η ενίσχυση της έκπτωσης φόρου για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που προχωρούν σε επενδύσεις που σχετίζονται με την ενεργειακή, τη λειτουργική και την αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, όπως προβλέπει το φορολογικό νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή. Αφορά κτίρια τα οποία δεν έχουν ενταχθεί ή δεν εντάσσονται σε πρόγραμμα αναβάθμισης. Aπό την 1η Ιανουαρίου 2024, οι δαπάνες για την αγορά αγαθών και τη λήψη υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, τη λειτουργική και την αισθητική αναβάθμιση κτιρίων μειώνουν, ισόποσα κατανεμημένες σε περίοδο πέντε ετών, τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων μέχρι του αναλογούντος για κάθε έτος φόρου, με ανώτατο συνολικά όριο δαπάνης τα 16.000 ευρώ. Οι δαπάνες για υλικά λαμβάνονται υπ’ όψιν μέχρι ενός ποσού που αντιστοιχεί στο 1/3 του ποσού για δαπάνες υπηρεσιών. Ολες θα πρέπει να προκύπτουν από τιμολόγια που έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής και έχουν διαβιβαστεί στην ΑΑΔΕ από τον προμηθευτή μέσω του συστήματος myDATA. Αυτό σημαίνει πως, όταν κάποιος πληρώσει για εργασίες ύψους 6.000 ευρώ, η εφορία θα αναγνωρίζει δαπάνες υλικών ύψους 2.000 ευρώ (1/3 των εργασιών). Το ποσό των 8.000 ευρώ θα μειώνει τον φόρο κατά 1.600 ευρώ ετησίως για πέντε χρόνια.

Στις ενεργειακές δαπάνες που είναι επιλέξιμες περιλαμβάνονται τα εξής:

• Τοποθέτηση θερμομόνωσης.
• Αντικατάσταση κουφωμάτων, υαλοπινάκων και εξωτερικών προστατευτικών φύλλων.
• Εγκατάσταση ή αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης, καθώς και των αναγκαίων υποδομών και στοιχείων, ώστε το κτίριο να καθίσταται πλήρως λειτουργικό.
• Εγκατάσταση διατάξεων αυτόματου ελέγχου της λειτουργίας του συστήματος θέρμανσης/ψύξης.
• Εγκατάσταση συστήματος αυτοπαραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος (με ενεργειακό συμψηφισμό), καθώς και συστημάτων ηλεκτρικών συσσωρευτών (μπαταρίες) όταν συνδυάζονται με φωτοβολταϊκά συστήματα.
• Εγκατάσταση συστήματος παραγωγής ζεστού νερού με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
• Εγκατάσταση συστήματος μηχανικού αερισμού με ανάκτηση θερμότητας.
• Αναβάθμιση φωτισμού των κοινόχρηστων χώρων πολυκατοικίας.

Αιτήσεις

Τις 38.228 έφτασαν οι αιτήσεις που υποβλήθηκαν στα προγράμματα του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Εξοικονομώ 2023» και «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για νέους». Ο συνολικός προϋπολογισμός των αιτήσεων διαμορφώθηκε σε 510.135.056 ευρώ. Η διαδικασία της υποβολής ολοκληρώθηκε τα μεσάνυχτα της Τετάρτης 15 Νοεμβρίου και προσεχώς θα ανακοινωθούν οι προσωρινοί πίνακες των επιτυχόντων.

Ειδικότερα για το ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε ανά πρόγραμμα:

Στο «Εξοικονομώ 2023» υποβλήθηκαν 31.549 αιτήσεις, συνολικού προϋπολογισμού 422.105.074 ευρώ, από όλες τις περιφέρειες της χώρας. Συγκεκριμένα, από την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης κατατέθηκαν 2.701 αιτήσεις, από την Αττική 5.822, από το βόρειο Αιγαίο 482, από τη δυτική Ελλάδα 2.922, τις 1.854 έφτασαν οι αιτήσεις από τη δυτική Μακεδονία, τις 2.190 από την Ηπειρο, τις 3.670 από τη Θεσσαλία, τις 277 από την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, τις 6.362 από την κεντρική Μακεδονία, τις 1.538 από την Κρήτη, τις 563 από το νότιο Αιγαίο, τις 1.557 από την Πελοπόννησο και τις 1.611 από τη Στερεά Ελλάδα.

Κτηματολόγιο: Τι πρέπει να κάνουν οι πολίτες που διαφώνησαν με την ανάρτηση

 

• Τι πρέπει να κάνω αν έχω υποβάλει Αίτηση Διόρθωσης-«ένσταση» για εκτοπισμό δικαιώματος;

Ο ιδιοκτήτης που υπέβαλε αίτηση – ένσταση, θα πρέπει να εισέλθει στην ηλεκτρονική πλατφόρμα για να δει την Έκθεση που έχει συντάξει το Γραφείο Κτηματογράφησης.

ΜΟΝΟΝ στην περίπτωση που η Αίτηση Διόρθωσης αφορά σε «εκτοπισμό» δικαιώματος κυριότητας ή επικαρπίας ή σε διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων γεωτεμαχίου εκτός «αποδεκτής απόκλισης», τότε, πρέπει να προβεί στις ακόλουθες ενέργειες:

Α. Είτε συμφωνεί, είτε διαφωνεί με το αποτέλεσμα της έκθεσης που τον αφορά πρέπει:

• Να συμπληρώσει τα σχετικά πεδία στο ktimatologio.gov.gr (Είσοδος με κωδικούς taxisnet)
• Να συμφωνήσει ή να διαφωνήσει αιτιολογημένα με το περιεχόμενο της έκθεσης. Στην περίπτωση που διαφωνεί έχει τη δυνατότητα να επισυνάψει έγγραφα, εφόσον το κρίνει απαραίτητο.
• Αφού οριστικοποιήσει την επιλογή του (για το αν συμφωνεί ή διαφωνεί), μπορεί να δει τον πίνακα θιγόμενων ιδιοκτητών με τα στοιχεία επικοινωνίας τους και όλα τα απαραίτητα έγγραφα για την κοινοποίηση.
• Πρέπει να ενημερώσει όσους ιδιοκτήτες θίγονται (βλ. Πίνακα θιγόμενων ιδιοκτητών), με συστημένη επιστολή (ΕΛΤΑ/ταχυαποστολή courier) ή e-mail ή δικαστικό επιμελητή, αποστέλλοντας:
  α)την αίτηση διόρθωσης που είχε υποβάλει,
  β)την έκθεση του Γραφείου Κτηματογράφησης,
  γ) εάν διαφωνεί πρέπει να αποστείλει και τις αντίθετες απόψεις του,
  δ) το ενημερωτικό μήνυμα που βρίσκεται σε πλαίσιο στο τέλος της παρούσας επιστολής.
• Τέλος οφείλει να επισυνάψει τα αποδεικτικά γνωστοποίησης που έστειλε στους θιγόμενους ιδιοκτήτες, στο ktimatologio.gov.gr. Το αποδεικτικό γνωστοποίησης θα πρέπει να αναγράφει το όνομα του θιγόμενου ιδιοκτήτη.

Προσοχή: ΠΡΕΠΕΙ οπωσδήποτε να ακολουθήσει ο ενδιαφερόμενος όλα τα παραπάνω βήματα (1, 2, 3, 4, 5) έως την 13η Δεκεμβρίου 2023,

αλλιώς η αίτηση θα απορριφθεί ως απαράδεκτη.

Β. Εάν διαφωνεί με το αποτέλεσμα της έκθεσης που τον αφορά πρέπει να υποβάλλει τις αντίθετες απόψεις του, υπό μορφή αναφοράς στο ktimatologio.gov.gr, με χρήση των κωδικών taxisnet, πάλι εντός της προθεσμίας των 30 ημερών.

• Τι πρέπει να κάνει οι πολίτης που έχει ειδοποιηθεί ως θιγόμενος;

Ο πολίτης ο οποίος έχει ενημερωθεί ότι θίγεται από το αποτέλεσμα της αίτησης διόρθωσης που έχει υποβάλλει έτερος ιδιοκτήτης, και του έχει αποσταλεί η αίτηση διόρθωσης, η έκθεση και οι αντίθετες απόψεις των αιτούντων, μπορεί, εντός 30 ημερών, για το διάστημα από την 14η Δεκεμβρίου 2023 έως την 12η Ιανουαρίου 2024, να κάνει τα εξής:

– είτε να συμφωνήσει για τη διόρθωση (μέσω του ktimatologio.gov.gr τσεκάροντας την αντίστοιχη επιλογή, είτε με δήλωσή του ενώπιων συμβολαιογράφου ή με υπεύθυνη δήλωσή τους μέσω Gov.gr)

– είτε να διαφωνήσει αιτιολογημένα, υποβάλλοντας σχετικά στοιχεία μέσω των ηλεκτρονικών Υπηρεσιών του Ν.Π.Δ.Δ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ στο ktimatologio.gov.gr.

Σε περίπτωση που ο θιγόμενος δεν προβεί σε καμία ενέργεια εντός της ανωτέρω προθεσμίας, θα θεωρηθεί ότι συμφωνεί με τη διόρθωση.

• Τι πρέπει να κάνουν οι αιτούντες που το αίτημά τους δεν αφορά σε εκτοπισμό;

Οι αιτούντες που το αίτημά τους δεν αφορά σε «εκτοπισμό» δικαιώματος, μπορούν να εισέλθουν με κωδικούς taxis και να δουν ΜΟΝΟΝ το αποτέλεσμα της επεξεργασίας και την έκθεση του γραφείου κτηματογράφησης.

Αν πάλι η Αίτηση Διόρθωσης δεν αφορά σε «εκτοπισμό» δικαιώματος ή διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων γεωτεμαχίου εκτός «αποδεκτής απόκλισης» και εκκρεμεί η προσκόμιση στοιχείων, τότε μπορούν οι ιδιοκτήτες να υποβάλουν τα στοιχεία αυτά συμπληρωματικά στο Γραφείο Κτηματογράφησης.

• Τι κόστος έχει η υποβολή των παραπάνω αιτήσεων;

Ολες οι παραπάνω αιτήσεις (αναφοράς/αντίρρησης) υποβάλλονται ατελώς.

• Τι γίνεται στη συνέχεια με την εξέταση των αιτήσεων από τις επιτροπές;

Οι ανωτέρω Αιτήσεις Διόρθωσης και οι τυχόν αντίθετες απόψεις θα εξεταστούν από Επιτροπές Εξέτασης Υποθέσεων Κτηματογράφησης οι οποίες δύνανται να τηλε-διασκέπτονται.

Για τις αιτήσεις αυτές μπορούν να ενημερώνονται οι πολίτες μέσα από την ιστοσελίδα του κτηματολογίου (στο ktimatologio.gov.gr) για τις ημερομηνίες συνεδριάσεων των επιτροπών.

ΠΡΟΣΟΧΗ:

– Οι ανωτέρω διαδικασίες γίνονται μόνο μέσω των ηλεκτρονικών Υπηρεσιών του Ν.Π.Δ.Δ. ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ. Δεν γίνονται δεκτές αναφορές αιτούντων ή συγκατάθεση/αντίρρηση θιγομένων με κατάθεση στο γραφείο κτηματογράφησης, με email ή ταχυδρομικά παρά μόνο ηλεκτρονικά μέσω του Ktimatologio.gov.gr.

– Οι αιτούντες και οι θιγόμενοι μπορούν να εισέλθουν με τους προσωπικούς τους κωδικούς taxisnet

– Οι δικηγόροι και οι μηχανικοί των αιτούντων και των θιγομένων έχουν δικαίωμα πρόσβασης στις εκθέσεις και στα τυχόν συνημμένα που αναρτώνται στο Ktimatologio.gov.gr χρησιμοποιώντας τους κωδικούς πρόσβασης στο portal.olomeleia.gr και στο tee.gr αντίστοιχα.

– Μόνο οι Αιτήσεις Διόρθωσης για τις οποίες υποβλήθηκαν αντίθετες απόψεις επί του περιεχομένου της Έκθεσης (είτε από τους αιτούντες είτε/και από τους θιγόμενους) θα εξεταστούν από Επιτροπές Εξέτασης Υποθέσεων Κτηματογράφησης.

Ποια είναι τα απαραίτητα έγγραφα που πρέπει να έχει στο αρχείο του κάθε ιδιοκτήτης ακινήτου;

 

Η καταγραφή και αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα για κάθε ιδιοκτήτη. Όμως, πολλοί είναι οι πολίτες που πιστεύουν ότι όλα είναι «τακτοποιημένα» και δεν έχουν κανένα πρόβλημα, αφού έχουν το συμβόλαιο του ακινήτου τους, το οποίο έχουν δηλώσει στο Ε9 και στο Κτηματολόγιο και πληρώνουν τον αντίστοιχο ΕΝΦΙΑ. Ωστόσο, όταν ξεκινούν μια διαδικασία που αφορά την αξιοποίηση της ιδιοκτησίας τους όπως είναι: ένα δάνειο από τράπεζα, η μεταβίβαση/γονική παροχή, η επιδότηση από το πρόγραμμα «Εξ΄ Οικονομώ», η σύνδεση με το Φυσικό Αέριο, η έκδοση ΤΑΠ από το Δήμο κ.α., διαπιστώνουν ότι υπάρχουν προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν.

Μάλιστα τα περισσότερα προβλήματα νομιμότητας των κτιρίων αποκαλύπτονται τελευταία στιγμή, όταν ο ιδιοκτήτης απευθύνεται στο μηχανικό για την έκδοση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας του Κτιρίου, η οποία είναι υποχρεωτική από 1η Απριλίου του 2022 για κάθε δικαιοπραξία, καθώς και κατά τον έλεγχο του κτιρίου για την επιδότηση του από το «Εξ΄ Οικονομώ». Η συγκέντρωση των στοιχείων από το αρχείο της πολεοδομίας, τον ΕΦΚΑ, το κτηματολόγιο κλπ και η τακτοποίηση πιθανών αυθαιρεσιών είναι μία διαδικασία που απαιτεί χρόνο και πολλά έγγραφα.

Eτσι, πολλές φορές οι ιδιοκτήτες, λόγω της μη έγκαιρης συγκέντρωσης των δικαιολογητικών – εγγράφων, χάνουν τους πιθανούς αγοραστές ή μένουν εκτός των επιδοτούμενων προγραμμάτων.

Για αυτό το λόγο, θα πρέπει κάθε ιδιοκτήτης ακίνητης περιουσίας να έχει έναν οργανωμένο φάκελο με τα απαραίτητα έγγραφα και σχέδια που αφορά την ιδιοκτησία του, για να έχει τη σωστή εικόνα του και σε κάθε περίπτωση να τακτοποιήσει έγκαιρα και με μικρότερο κόστος τυχόν εκκρεμότητες.

• Ποια είναι τα απαραίτητα έγγραφα που πρέπει να έχει κάθε ιδιοκτήτης ακινήτου;

1. Συμβόλαιο ιδιοκτησίας (αγορά/δωρεά/αποδοχή κληρονομιάς κλπ) μαζί με το Τοπογραφικό Διάγραμμα που το συνοδεύει (αν υπάρχει).
2. Πιστοποιητικό ότι το ακίνητο έχει μετεγγραφεί στο υποθηκοφυλακείο κατά τον χρόνο αγοράς του από τον ιδιοκτήτη.
3. Αποδεικτικό Δήλωση ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο.
4. Κτηματογραφικό απόσπασμα (διάγραμμα και φύλλο) από την υπηρεσία του Κτηματολογίου, αν το ακίνητο βρίσκεται σε περιοχή ενταγμένη στο Κτηματολόγιο.
5. Δήλωση Περιουσιακής Κατάστασης (Ε9).
6. Σύγχρονο Τοπογραφικό Διάγραμμα.
7. Σε περίπτωση που υπάρχει οικοδομή το έντυπο της Οικοδομικής Άδειας ή άλλα στοιχεία που αποδεικνύουν τη νομιμότητα του κτίσματος.
8. Τα επικυρωμένα σχέδια από την πολεοδομία που βρίσκονται στον φάκελο της Οικοδομικής Άδειας ή Νομιμοποίησης του κτίσματος Δηλαδή: Τοπογραφικό, Διάγραμμα κάλυψης, Κατόψεις, Όψεις και Τομές.
9. Σε περίπτωση που είναι οριζόντια ιδιοκτησία (διαμέρισμα, γραφείο, κατάστημα) θα πρέπει να υπάρχει στο φάκελο εκτός του συμβολαίου, η σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας της οικοδομής και ο πίνακας χιλιοστών.
10. Η δήλωση περαίωσης τακτοποίησης, σε περίπτωση ύπαρξης αυθαιρέτων.

• Πώς νοείται η νομιμότητα ενός κτίσματος;

Νόμιμη γενικά είναι κάθε κατασκευή ή εγκατάσταση που εκτελείται:

Σύμφωνα µε τις πολεοδοµικές διατάξεις και κανονισµούς που ισχύουν κατά τον χρόνο κατασκευής της, και εφόσον κατασκευάσθηκε σύµφωνα µε τους όρους νόµιµης οικοδοµικής άδειας η έγκρισης, εκτός αν εµπίπτουν στις περιπτώσεις που µε σχετικές διατάξεις εξαιρούνται από την υποχρέωση έκδοσης οικοδοµικής άδειας.

Σε κάθε περίπτωση που δεν υπάρχει συγκεκριμένη διάταξη που να ορίζει κάποια εξαίρεση, απαιτείται οπωσδήποτε η έκδοση οικοδοµικής άδειας ή έγκρισης, και επομένως οι κατασκευές που δεν καλύπτονται από απαιτούµενη άδεια ή έγκριση είναι αυθαίρετες. Εξαίρεση από την υποχρέωση έκδοσης οικοδοµικής άδειας, γίνεται µόνο µε σχετική νοµοθετική πρόβλεψη.

Στην περίπτωση που ο ιδιοκτήτης της κατοικίας δεν διαθέτει οικοδομική άδεια ή αυτή δεν ανταποκρίνεται στην τρέχουσα κατάσταση της κατοικίας, θα πρέπει να διαθέτει κάποιο έγγραφο νομιμότητας (όπως για παράδειγμα υπαγωγή της δηλούμενης κατασκευής ή χρήσης σε νόμο τακτοποίησης αυθαίρετων κατασκευών ή εξαίρεσης από κατεδάφιση με το νόμο 1337/83).

• Πώς αποδεικνύεται η νομιμότητα ενός κτιρίου;

Η νομιμότητα του κτιρίου αποδεικνύεται με τα παρακάτω έγγραφα:

• Έντυπο οικοδομικής άδειας. Σημειώνεται ότι θα πρέπει το σύνολο των τετραγωνικών μέτρων του χώρου να έχουν οικοδομική άδεια και να έχουν την προβλεπόμενη χρήση.
• Τυχόν αυθαίρετες κατασκευές να έχουν τακτοποιηθεί σύμφωνα με κάποιο νόμο αυθαιρέτων.
• Βεβαίωση από δήμο/μηχανικό για κτίσμα προϋφιστάμενο του 1955.
• Κτίρια που έχουν κατασκευαστεί πριν το 1955 θεωρούνται νομίμως υφιστάμενα. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται σχετική βεβαίωση από μηχανικό.
• Βεβαίωση ένταξης της αυθαίρετης κατασκευής σε κάποιο νόμο αυθαιρέτων.
• Αν η κατοικία (ή τμήμα αυτής) έχει κατασκευαστεί χωρίς άδεια μετά το 1955 θα πρέπει να έχει τακτοποιηθεί.
• Βεβαίωση οριστικής εξαίρεσης από κατεδάφιση από Πολεοδομία.

• Πως τακτοποιούνται τυχόν αυθαιρεσίες που υπάρχουν;

Για τα κτίσματα με τις μικρότερες σχετικά παραβάσεις, δίνεται η δυνατότητα στους ιδιοκτήτες τους να τα τακτοποιήσουν μέχρι τις 31 Μαρτίου 2026, καταβάλλοντας -ωστόσο- προσαυξημένα πρόστιμα. Τα εξ ολοκλήρου αυθαίρετα καθώς και αυτά που έχουν μεγάλες πολεοδομικές παραβάσεις αυτή τη στιγμή δεν τακτοποιούνται, εκτός κάποιων εξαιρέσεων (αυθαίρετα τραπεζών, από κληρονομιά, σε πληγείσες περιοχές κλπ). Με πρόσφατη ανακοίνωση το Υπουργείο Περιβάλλοντος ανακοίνωσε ότι θα επιτρέψει ξανά την τακτοποίηση και αυτών των μεγάλων αυθαιρέτων (κατηγορίας 5). Υπογραμμίζεται ότι η τακτοποίηση αυθαιρέτων δεν αφορά σε κατασκευές ή αλλαγές χρήσης μεταγενέστερες της 28ης Ιουλίου 2011.

• Τι γίνεται με τις άδειες των κτισμάτων που χάθηκαν;

Το θέμα έχει απασχολήσει πολλούς πολίτες και μηχανικούς, που βρίσκουν μεν το στέλεχος της αδείας αλλά δε βρίσκουν τον φάκελο με τα αρχιτεκτονικά σχέδια στην Πολεοδομία που εξέδωσε την άδεια. Σε αυτήν την περίπτωση, θα πρέπει να απευθυνθείτε σε μηχανικό ο οποίος θα κάνει ανασύσταση φακέλου.

• Τι γίνεται με τα κτίσματα που χτίστηκαν προ του έτους 1955 και δεν έχουν άδεια;

Τα κτίρια που κτίστηκαν προ τις 30-11-1955, είναι νόμιμα και δεν απαιτείται η προσκόμιση οικοδομικής άδειας. Όμως θα πρέπει να εκδοθεί σχετική βεβαίωση από μηχανικό.

Αποδεικτικά παλαιότητας προ του 1955 κτίσματος αποτελούν τα εξής:

1. Συμβολαιογραφικά έγγραφα
2. Αεροφωτογραφίες (με φωτοερμηνεία)
3. Τρόπος και υλικά κατασκευής (τεχνικός έλεγχος ακινήτου)

Συμπληρωματικά στοιχεία απόδειξης μπορεί να αποτελέσουν Δημόσια έγγραφα όπως ηλεκτροδότηση/ υδροδότηση, δηλώσεις σε Εφορεία του ακινήτου, φωτογραφίες, ιστορικά ντοκουμέντα κλπ.

• Τι γίνεται με τα σπίτια που κτίστηκαν μετά το 1955 και δεν έχουν οικοδομική άδεια, ούτε έχουν δηλωθεί σε νόμο τακτοποίησης αυθαίρετων κατασκευών, αλλά μεταβιβάστηκαν κανονικά και δηλώνονται στη φορολογική δήλωση;

Η ύπαρξη συμβολαίου και η δήλωση της κατοικίας στη φορολογική δήλωση δεν συνεπάγεται ότι το κτίριο υφίσταται νόμιμα. Πρέπει να υπάρχει οικοδομική άδεια ή αντίστοιχο σχετικό νομιμοποιητικό έγγραφο (π.χ. εξαίρεση από κατεδάφιση) που να αποδεικνύει ότι το κτίριο υφίσταται πλέον νόμιμα. Επίσης, εκτός από το έγγραφο θα πρέπει να υπάρχουν και τα αντίστοιχα/πρόσθετα της οικοδομικής άδειας νομιμοποιητικά έγγραφα (κατόψεις, όψεις, τομές) του κτιρίου. Αν δεν υπάρχουν τα ανωτέρω δικαιολογητικά τότε θα πρέπει να γίνει νομιμοποίηση.

Κτίριο κατοικίας, που έχει υπαχθεί στο νόμο 1337/1983 (νόμος «Τρίτση»), είναι νόμιμο;

Ναι, εφόσον έχουν ολοκληρωθεί η α’ και β’ φάση του Ν.1337/1983, έχει αποπληρωθεί το σύνολο του προστίμου και δεν έχει απορριφθεί με απόφαση του αρμοδίου κατά περίπτωση οργάνου η αίτηση για την εξαίρεση από την κατεδάφιση του κτιρίου.

Ποια είναι τα δικαιολογητικά που περιλαμβάνονται στο φάκελο της ΗΤΚ

• Ποια είναι τα απαιτούμενα στοιχεία για την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου;

1. Το στέλεχος της οικοδομικής άδειας του κτιρίου, με τις αναθεωρήσεις της.
2. Τα σχέδια που συνοδεύουν την οικοδομική άδεια.
3. Το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου ή τμημάτων αυτού,το πιστοποιητικό ελέγχου κατασκευής, εφόσον έχει εκδοθεί.
4. Οι δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αυθαιρέτων.
5. Τα σχέδια κατόψεων, τα οποία αποτυπώνουν το κτίριο στην πραγματική του κατάσταση.
6. Το δελτίο δομικής τρωτότητας και η μελέτη στατικής επάρκειας, εφόσον απαιτείται.
7. Ο πίνακας χιλιοστών και η μελέτη κατανομής δαπανών του κτιρίου, εφόσον απαιτούνται.
8. Το Πιστοποιητικό Πληρότητας για Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου.

Στα Τρίκαλα κατασκευάζεται το πρώτο «παθητικό» ενεργειακά σχολείο

 

Το πρώτο παθητικό σχολείο στην Ελλάδα ξεκίνησε να κατασκευάζεται στα Τρίκαλα. Πρόκειται για το 20ο Νηπιαγωγείο Τρικάλων που υλοποιεί ο Δήμος Τρικκαίων σε χώρο της πρώην ΤΑΞΥΠ. Έναν χώρο που αναβαθμίζεται και με τη δημιουργία του Διαχρονικού μουσείου Τρικάλων και με την ίδρυση Διαδραστικού Μουσείου Τεχνολογίας.

Ο όρος «παθητικό κτήριο» σημαίνει κάτι σαν τον παλιό όρο «βιοκλιματικό». Ουσιαστικά το διδακτήριο θα παίρνει ενέργεια από τον ήλιο με φωτοβολταϊκά ισχύος 12,6 kWp, επομένως θα είναι ενεργειακά αυτόνομο. Επιπροσθέτως, θα διατηρεί θερμοκρασία ικανοποιητική για τη διδασκαλία, ανεξαρτήτως των εξωτερικών καιρικών συνθηκών.

Η τεχνολογική αυτή πρωτοπορία του Δήμου Τρικκαίων συνίσταται και στο ότι το εν λόγω διδακτήριο είναι το πρώτο που κατασκευάζεται ως «παθητικό», εκ βάθρων. Διαφέρει, δηλαδή, από τις λοιπές παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης που ήδη υλοποιούνται σε διάφορα σχολικά κτήρια ανά τον Δήμο, στο ότι εξ αρχής το κτίσμα θα μπορεί να ικανοποιεί τις ανάγκες σε ενέργεια από μόνο του.

Ο Δήμαρχος Τρικκαίων Δημήτρης Παπαστεργίου μάλιστα έδωσε έμφαση στο ότι «το νέο μας νηπιαγωγείο δείχνει το δρόμο για το ποια πρέπει να είναι τα βήματα σε αυτόν τον τομέα προς την αειφόρο ανάπτυξη, ιδίως για την κατασκευή δημόσιων κτηρίων».

Το νέο νηπιαγωγείο θα κατασκευαστεί σε οικόπεδο εμβαδού 1.253,44 μ2. με εμβαδό 301,79 τ.μ. Θα περιλαμβάνει 2 αίθουσες διδασκαλίας, μια αίθουσα πολλαπλών χρήσεων (ενοποίηση αίθουσας διδασκαλίας & χώρου αναμονής), χώρο αναμονής, γραφεία διοίκησης, χώρο ανάπαυσης νηπίων, τραπεζαρία-κουζίνα αποθήκη, λεβητοστάσιο και χώρους υγιεινής.

Στη μελέτη προβλέπονται όλα, όσα σχετίζονται με τον σκελετό του κτηρίου, τις βαφές, τις τοιχοποιίες, τα κουφώματα, τις στέγες κ.λπ. Ενδεικτικό της βαρύτητας που δίνεται στη χρήση του κτηρίου από νήπια, είναι και το ότι τα εξωτερικά κουφώματα θα είναι έγχρωμα αλουμινίου, με διπλούς θερμομονωτικούς – ηχομονωτικούς ανακλαστικούς υαλοπίνακες, με αντιβανδαλιστική προστασία και με σήτες αερισμού. Προβλέφθηκαν, επίσης, όλα τα σχετικά με τις υποδομές (ύδρευση, αποχέτευση, κεντρική θέρμανση κ.α.).

Με το νέο διδακτήριο λύνεται το χρόνιο πρόβλημα με τη στέγαση νηπιαγωγείου στην περιοχή (μέχρι τώρα μισθώνεται κτήριο).

Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 695.000€ με χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης».

2023 Οι απαραίτητες προϋποθέσεις για την Εκτός Σχεδίου Δόμηση

 

Με νέα απόφαση που εξέδωσε η ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας για υπόθεση ανέγερσης διώροφης οικοδομής με υπόγειο σε γήπεδο εκτός σχεδίου, υπογραμμίζει πως για την εκτός σχεδίου δόμηση δεν αρκεί το ελάχιστο εμβαδόν, αλλά απαιτείται ως προϋπόθεση, ήδη από το 1985, και η ύπαρξη προσώπου σε κοινόχρηστο χώρο (δρόμο).

Αναλυτικά:

Με την 176/2023 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας απορρίφθηκε έφεση κατά της 369/2018 αποφάσεως του Διοικητικού Εφετείου Πειραιώς με την οποία ακυρώθηκε άδεια οικοδομής, όπως είχε αναθεωρηθεί, του Τμήματος Πολεοδομίας Καλύμνου της Ν. Α. Δωδεκανήσου. Με την εν λόγω οικοδομική άδεια, όπως αναθεωρήθηκε, επετράπη η ανέγερση διώροφης οικοδομής με υπόγειο σε γήπεδο εκτός σχεδίου, στη θέση Λυγγίνου της νήσου Πάτμου.

Ειδικότερα, με την ανωτέρω απόφαση, αφού απερρίφθησαν λόγοι εφέσεως που αφορούσαν το εμπρόθεσμο της αιτήσεως ακυρώσεως, καθώς και το ζήτημα αν η δίκη εξακολουθούσε να έχει αντικείμενο μετά την αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας που έγινε αφού είχε ασκηθεί η αίτηση, κρίθηκαν, μεταξύ άλλων, τα εξής:

1. Από το συνδυασμό των άρθρων 24 παρ. 1 και 2 και 17 του Συντάγματος συνάγεται θεμελιώδης, από πλευράς δυνατότητας δομήσεως, διαφοροποίηση μεταξύ των εντός σχεδίου περιοχών, οι οποίες προορίζονται για δόμηση, και των εκτός σχεδίου περιοχών, οι οποίες δεν έχουν ως προορισμό, κατ’ αρχήν, την δόμηση ή την τουριστική εκμετάλλευση, αλλά την γεωργική, κτηνοτροφική και δασοπονική εκμετάλλευση και την αναψυχή του κοινού. Στις εκτός σχεδίου περιοχές, η δόμηση μόνο κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται, δυνάμενη και να απαγορεύεται εν όλω ή εν μέρει ή να επιτρέπεται υπό ιδιαιτέρως αυστηρούς όρους και περιορισμούς, προσαρμοσμένους στην ιδιαίτερη φύση κάθε περιοχής. Οι όροι αυτοί δεν επιτρέπεται να είναι ευνοϊκότεροι, δηλαδή να καθιστούν ευχερέστερη τη δόμηση, σε σχέση προς τους ισχύοντες για τις εντός σχεδίου περιοχές, ούτε να οδηγούν σε εξομοίωση των εκτός σχεδίου περιοχών με εντός σχεδίου πόλεως ή ορίων οικισμών περιοχές ή στην εν τοις πράγμασι δημιουργία νέων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο πολεοδομικό σχέδιο, όπως δια της κατατμήσεως ενιαίου γηπέδου σε μικρότερα. Οι ανωτέρω αρχές είναι εφαρμοστέες και στις Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.), οι οποίες αποβλέπουν στον οικιστικό έλεγχο των περιαστικών εκτός σχεδίου περιοχών αφ’ ενός προς πρόληψη της περαιτέρω επιδείνωσης των προβλημάτων τους και προστασία του περιβάλλοντος αυτών και αφ’ ετέρου προς παρεμπόδιση της δημιουργίας δεδομένων και πραγματικών καταστάσεων που θα είχαν ως συνέπεια να δυσχεραίνεται ο μελλοντικός σχεδιασμός της περιοχής. Εξ άλλου, εν όψει του χαρακτήρα των περιλαμβανομένων στη Ζ.Ο.Ε. περιοχών ως αποτελουμένων από ακίνητα εκτός σχεδίου, τα οποία δεν προορίζονται κατ’ αρχήν προς δόμηση, οι καθοριζόμενοι με την Ζ.Ο.Ε. όροι και περιορισμοί δομήσεως και χρήσεως δύνανται να εξικνούνται και μέχρις ολοσχερούς απαγόρευσης της δομήσεως σε περιοχές όπου η ανάγκη διαφύλαξης του ιδιαίτερου χαρακτήρα τους το επιβάλλει. Εφ’ όσον δε τα μέτρα αυτά αφ’ ενός θεσπίζονται με αντικειμενικά κριτήρια χάριν της προστασίας του δημοσίου συμφέροντος και τεκμηριώνονται από τα στοιχεία του φακέλου και αφ’ ετέρου δεν εξαφανίζουν ούτε καθιστούν την ιδιοκτησία αδρανή σε σχέση με τον προορισμό της, δεν προσκρούουν στο άρθρο 17 του Συντάγματος ούτε στο άρθρο 1 του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ.
2. Οι διατάξεις της Ζ.Ο.Ε. Πάτμου (π.δ. της 16.7-1.8.2001) προβλέπουν για την περιοχή του επίδικου ακινήτου, μεταξύ άλλων όρων και περιορισμών δομήσεως, ελάχιστο εμβαδόν 4.000 τ.μ. και χρήση κατοικίας, παραπέμπουν δε κατά τα λοιπά στις διατάξεις του π.δ. της 24-31.5.1985 περί της εκτός σχεδίου δόμησης, μεταξύ των οποίων και αυτές του άρθρου 1 παράγρ. 1 αυτού.  Η εν λόγω διάταξη του άρθρου 1 παρ. 1 του π.δ. της 24-31.5.1985, όπως είχε αρχικά, όριζε στην περίπτωση α΄ απλώς το ελάχιστο εμβαδόν (4.000 τ.μ.) για την κατά τον κανόνα δόμηση των εκτός σχεδίου ακινήτων, ενώ ρύθμιζε συνολικά το ζήτημα των προϋποθέσεων αυτής στην επόμενη περίπτωση β΄. Ως εκ τούτου ο νομοθέτης, προς αποφυγή παρερμηνείας και καταστρατηγήσεων, με το άρθρο 10 παρ. 1 του ν. 3212/2003 όρισε, κατά τροποποίηση της ανωτέρω περίπτωσης α΄, ελάχιστο μήκος προσώπου των γηπέδων επί του κοινόχρηστου χώρου. Η διάταξη αυτή δεν θεσπίζει το πρώτον, ως προϋπόθεση για την οικοδομησιμότητα των εκτός σχεδίου γηπέδων, την ύπαρξη προσώπου αυτών σε κοινόχρηστο χώρο διότι την έννοια αυτή είχε εξ αρχής και η τροποποιούμενη διάταξη του άρθρου 1 παρ. 1 περ. α΄ του π.δ. της 24-31.5.1985. Επομένως, και τα εκτός σχεδίου γήπεδα που δημιουργήθηκαν πριν την έναρξη ισχύος του άρθρου 10 παρ. 1 του ν. 3212/2003, διεπόμενα από τις διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 1 του π.δ. της 24-31.5.1985, όπως αυτό είχε αρχικά, είναι δομήσιμα εφ’ όσον διαθέτουν, μεταξύ άλλων, πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο (δρόμο) νομίμως υφιστάμενο και μη προκύψαντα από ιδιωτική βούληση, κατά τα ειδικότερον οριζόμενα στην περ. β΄ της παρ. 1 του άρθρου 1 αυτού [= άρθρο 162 παρ. 2 περ. β΄ του Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας (Κ.Β.Π.Ν.)].
3. Με τα δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο έκρινε ότι, εφ’ όσον το επίδικο, εκτός σχεδίου και προϋφιστάμενο του ν. 3212/2003, ακίνητο δεν διέθετε πρόσωπο σε κοινόχρηστη δημόσια οδό, δεν ήταν οικοδομήσιμο σύμφωνα με τις συνδυασμένες διατάξεις του π.δ. της 24-31.5.1985 περί εκτός σχεδίου δόμησης και του π.δ. της 16.7-1.8.2001 περί Ζ.Ο.Ε. Πάτμου και συνεπώς νομίμως, αν και με διαφορετική αιτιολογία, οι προσβληθείσες οικοδομικές άδειες ακυρώθηκαν με την εκκαλούμενη απόφαση, απορρίφθηκαν δε όλοι οι αντίθετοι λόγοι εφέσεως.
4. Περαιτέρω, ο εμπεριεχόμενος στις κρίσιμες διατάξεις των π.δ/των της 16.7-1.8.2001 και της 24-31.5.1985 όρος δομήσεως, κατά τον οποίο δομήσιμα είναι τα εκτός σχεδίου ακίνητα που έχουν πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο (δρόμο) νομίμως υφιστάμενο, δικαιολογείται από λόγους δημοσίου συμφέροντος, συνισταμένους στην διαφύλαξη του χαρακτήρα των εκτός σχεδίου περιοχών και στην αποτροπή δημιουργίας με ιδιωτική πρωτοβουλία διάσπαρτων οικισμών χωρίς πολεοδομικό σχεδιασμό, όπως ορίζει, σε αρμονία με το άρθρο 24 του Συντάγματος, το άρθρο 17 του ν.δ. της 17.7.1923, όπως ισχύει (άρθρο 162 παρ. 1 του Κ.Β.Π.Ν.). Περαιτέρω, ο ανωτέρω όρος δομήσεως παρίσταται πρόσφορος και αναγκαίος για τη θεραπεία του επιδιωκόμενου με αυτόν σκοπού, δεδομένου μάλιστα ότι αφορά σε περιοχές που δεν προορίζονται κατ’ αρχήν για οικοδομική εκμετάλλευση, και είναι αναλογικός, εφ’ όσον δεν καθιστά αδόμητα τα εκτός σχεδίου ακίνητα, ούτε εξαφανίζει ή περιορίζει υπέρμετρα την ιδιοκτησία, στοιχεί δε προς βασικό κανόνα της πολεοδομικής νομοθεσίας ο οποίος ισχύει και για τα οικόπεδα εντός πολεοδομικού σχεδίου, ως προς τα οποία τα εκτός σχεδίου ακίνητα δεν νοείται να τελούν υπό ευνοϊκότερους όρους δομήσεως. Επομένως, η ρύθμιση αυτή είναι σύμφωνη με τα άρθρα 17 του Συντάγματος και 1 του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της Ε.Σ.Δ.Α., όλοι δε οι αντίθετοι λόγοι εφέσεως απορρίφθηκαν ως αβάσιμοι.
5. Τέλος, λόγος ότι ο ανωτέρω περιορισμός δομήσεως αντίκειται στις αρχές της προστατευόμενης εμπιστοσύνης και της ασφάλειας δικαίου ενόψει και του ότι ο εκκαλών, ο οποίος απέκτησε καλοπίστως το επίδικο ακίνητο το 2015 μαζί με τα απορρέοντα από ήδη υπάρχουσες οικοδομικές άδειες δικαιώματα, δεν μπορούσε να προβλέψει την ύπαρξη του εν λόγω περιορισμού, που καθιστά το ακίνητό του αδόμητο, διότι αυτός καθιερώθηκε νομολογιακώς το πρώτον με την απόφαση ΣΕ 3504/2010 7μ., απορρίφθηκε ως αβάσιμος με την εξής αιτιολογία: Εφαρμογή του κανόνα, κατά τον οποίο τα εκτός σχεδίου ακίνητα είναι δομήσιμα μόνο αν διαθέτουν πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο, γίνεται ρητώς ήδη στις αποφάσεις ΣΕ 2606, 3848-9/2005 7μ., οι οποίες είναι προγενέστερες των αφορωσών το επίμαχο ακίνητο οικοδομικών αδειών που εκδόθηκαν το 2006 και το 2011. Ενόψει τούτου ο ως άνω κανόνας, πέραν του ότι έπρεπε να είναι γνωστός στις πολεοδομικές αρχές, ήταν προβλέψιμος και για τους επιμελείς αγοραστές και τους συναλλασσομένους εν γένει. Πολλώ μάλλον ο επίμαχος κανόνας και η σχετική νομολογία, περιλαμβανομένης της αποφάσεως ΣΕ 3504/2010 7μ., με την οποία ερμηνεύθηκε έτι σαφέστερον η διάταξη της περιπτώσεως α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του π.δ. της 24-31.5.1985, έπρεπε ευλόγως να είναι γνωστά κατά τον χρόνο απόκτησης του επίδικου ακινήτου από τον εκκαλούντα, το έτος 2015.

ΣτΕ Ολομ. 176/2023
Πρόεδρος: Ε. Σαρπ, Πρόεδρος ΣτΕ
Εισηγητής: Θ. Αραβάνης, Σύμβουλος Επικρατείας